fot. Łukasz Stacherczak
28 stycznia w Filharmonii Częstochowskiej odbył się koncert inaugurujący rok poświęcony światowej sławy skrzypkowi Bronisławowi Hubermanowi. Obok Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Częstochowskiej pod dyrekcją Adama Klocka wystąpili baryton Adam Szerszeń, skrzypek Tomasz Kulisiewicz oraz wiolonczelistka Zofia Kulisiewicz. Na repertuar koncertu złożyły się kompozycje Gustava Mahlera oraz Johannesa Brahmsa. Przed tym drugim niespełna 14-letni Huberman miał okazję występować w Wiedniu z ,,Koncertem skrzypcowym D-dur”, autorstwa Brahmsa właśnie, wprawiając kompozytora w ogromny zachwyt.
Podczas inauguracji głos zabrał prezydent Krzysztof Matyjaszczyk, który uczestniczył w niej wraz ze swoim zastępcą Jarosławem Marszałkiem. - Oddajemy hołd wielkiemu skrzypkowi i humaniście, urodzonemu w Częstochowie, choć z naszym miastem związanemu jedynie w okresie wczesnego dzieciństwa. Sam Huberman zadbał o to, by w każdej encyklopedii uwzględniającej jego nazwisko pojawiała się Częstochowa jako miejsce urodzin wiolinisty – mówił prezydent Krzysztof Matyjaszczyk.
W roku 2022 przypadają dwie rocznice związane z postacią Hubermana – 140 lat od jego urodzin oraz 75 lat od jego śmierci.
Bronisław Huberman przyszedł na świat 19 grudnia 1882 roku w Częstochowie. Za wirtuoza skrzypiec był postrzegany właściwie już od dziecka. Występował w całej Europie; odbywał trasy koncertowe w Stanach Zjednoczonych i Rosji. Skupiał się zwłaszcza na interpretacjach słynnych koncertów i sonat skrzypcowych oraz muzyce kameralnej. Jako artysta, który odniósł sukces finansowy, wspierał młodych muzyków i kompozytorów.
Pod wpływem dramatu I wojny światowej zainteresował się życiem społecznym i polityką. Zainspirowany swoimi obserwacjami podczas koncertów w Stanach Zjednoczonych, zaczął publicznie opowiadać się za ,,federalną Europą”, określając ją – zgodnie z ówczesnym nazewnictwem – ,,Paneuropą” i stając się jednym z pierwszych orędowników zjednoczonego kontynentu, wspólnoty europejskiej. Był jednym z głównych mówców podczas zorganizowanego w październiku 1926 roku I Kongresu Paneuropejskiego – za niezbędne dla stworzenia sprawnie funkcjonującego organizmu na Starym Kontynencie uznał m.in. stworzenie unii celnej i walutowej, ponadnarodowej armii, ujednolicenie prawa, ochronę mniejszości narodowych oraz zniesienie granic. Uważał, że mieszkanki i mieszkańcy Europy, za sprawą historii i dziedzictwa kulturowego, cechują się rodzajem wspólnej tożsamości, którą nazywał – znowu zgodnie z ówczesną terminologią – ,,mentalnością paneuropejską.” ,,Jestem Polakiem, Żydem, wolnym artystą i Paneuropejczykiem” – pisał w jednym z listów w roku 1933. Był zaciekłym przeciwnikiem reżimu nazistowskiego – chęć ratowania żydowskich muzyków i ich krewnych przed hitlerowskimi prześladowaniami popchnęła go do stworzenia orkiestry symfonicznej w Palestynie. Dzięki niej w latach 1936-1939 udało się uratować przed prześladowaniami i Zagładą około sześciuset osób.
Huberman zmarł 16 czerwca 1947 roku w swoim domu w Szwajcarii.
Filharmonia Częstochowska nosi imię Bronisława Hubermana od 2012 roku. Wielki skrzypek patronuje też Międzynarodowemu Festiwalowi Wiolinistycznemu organizowanemu co dwa lata w Częstochowie.
Źródło: UM Częstochowy |
