fot. Alain Rolland/European Union

Red: Program EU4Health to nie tylko odpowiedź na panującą pandemię COVID-19, ale też ma służyć podniesieniu bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli UE. W jaki sposób?
Marek Balt: Program ten zwiększa gotowość Unii Europejskiej na poważne transgraniczne zagrożenia dla zdrowia, m.in. dzięki zapasom medycznym na wypadek kryzysów, rezerwie pracowników służby zdrowia i ekspertów, których w razie potrzeby można oddelegować do miejsc objętych kryzysem w całej Unii Europejskiej. Jego celem jest też zwiększenie nadzoru nad zagrożeniami dla zdrowia. Już dziś funkcjonuje system ostrzegania w Unii Europejskiej. Informacje o pojawiających się zagrożeniach przekazywane są wszystkich krajom członkowskim. Przypomnę, że z obecnym kryzysem było tak samo. Już kilka dni po tym, jak 6 stycznia ubiegłego roku Chiny ogłosiły, że mają problem z wirusem, codziennie wszystkie państwa UE były informowane o przebiegu pandemii. Gdyby bardzo dokładnie przyglądały się wtedy rekomendacjom płynącym z UE, magazyny na czas zostałyby zaopatrzone w maseczki czy też środki do dezynfekcji. Dzięki temu kraje unijne byłyby lepiej przygotowane na to, co stało się w marcu ubiegłego roku.

Red: Unia Europejska, działając na podstawie przyjętych traktatów, nie może jednak ingerować w narodowe polityki zdrowotne państw członkowskich, które przecież różnią się od siebie...
MB: Kraje UE mają różny dostęp do służby zdrowia. W niektórych opieka zdrowotna jest współpłacona, jak np. w Belgii, w Czechach czy na Słowacji. Chodzi o to, żeby obywatele wszystkich państw członkowskich mieli na podobnym poziomie dostęp do opieki zdrowotnej w kryzysowych sytuacjach. Trzeba wzmocnić te systemy, żeby mogły stawić czoła epidemiom w przyszłości. Dziś antybiotyki przestają działać, bo ich nadużywamy. Wiele bakterii zaczęło się na nie uodparniać. Tak jak teraz zaatakował nas koronawirus, w przyszłości może być podobnie z bakteriami. Dlatego musimy przeciwdziałać takim sytuacjom.

Red: Nie tylko w Polsce, ale też w innych krajach Unii Europejskiej, zaniedbuje się chyba nieco samą profilaktykę zdrowotną i promocję zdrowia. Czy wobec tego EU4Health zakłada również wsparcie działań w tym zakresie?
MB: Dokładnie tak. Chodzi o to, żeby sprostać długoterminowym wyzwaniom, choćby poprzez profilaktyczne wsparcie chorób i promocję zdrowia, także transformacji cyfrowej w opiece zdrowotnej, dostępu do opieki zdrowotnej dla osób starszych, samotnych, potrzebujących. Ważnym aspektem jest teleopieka, która dziś zaczęła funkcjonować. Dzięki temu osoby np. z problemami kardiologicznymi mają możliwość stałej opieki i w przypadku trudnej sytuacji natychmiastowego wezwania pomocy. Dziś można już przesyłać informacje z urządzeń sprawdzających natlenienie organizmu. Unia Europejska chce rozwinąć i przeprowadzić wstępną diagnostykę poprzez sieć. Czasem niekoniecznie musimy udać się do lekarza, żeby otrzymać standardowe leki, które przyjmujemy. Poprzez teleporady możemy przyspieszyć ten proces.

Red: Wspominał Pan o teleopiece. W Częstochowie już od jakiegoś czasu świadczone są tego typu usługi dla samotnych seniorów...
MB: Częstochowa jest w awangardzie wielu programów zdrowotnych. Przypomnę szczepienia przeciwko rakowi szyjki macicy, przeciwko grypie, program walki z bezpłodnością, a teraz właśnie teleopiekę dla seniorów. Unia Europejska chciałaby, żeby były to powszechne systemu opieki zdrowotnej, a nie funkcjonowały tylko wtedy, gdy taką decyzję podejmie jakiś samorząd.

Red: Co jeszcze może zaoferować EU4Health?
MB: Jest jeszcze jeden ważny aspekt, czyli zapewnienia dostępności i przystępności cenowej leków i wyrobów medycznych. Wiemy, że opieka zdrowotna jest bardzo droga. Wiele medykamentów jest bardzo drogich. Nie może być tak, że ludzie umierają, bo nie stać ich na leki. Unia Europejska to najbogatszy rejon na świecie, więc powinniśmy doprowadzić do takiej sytuacji, aby obywatele mieli prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej o wysokim standardzie.

Red: Dziękuję za rozmowę

Źródło: materiały prasowe