fot. UM Częstochowy

- Program badań przesiewowych ma wyłonić grupę małych dzieci zagrożonych zaburzeniami autystycznymi i wobec tej grupy zastosować specjalistyczną diagnostykę -  mówi prezydent Krzysztof Matyjaszczyk. – Zachęcam rodziców do skorzystania z tej możliwości. W przypadku wątpliwości - dajcie szansę sobie oraz swojemu dziecku. Im szybciej wykryte zostanie potencjalne zaburzenie – tym skuteczniej można pomóc.  
Specjaliści podkreślają, że liczba zaburzeń związanych z autyzmem niepokojąco wzrasta,  ostatnie statystyki wskazują nawet, że jeden przypadek trafia się na 68 urodzeń. Niektóre ośrodki badawcze nazywają to już epidemią. Średnia wieku małych dzieci, u których w Polsce diagnozuje się autyzm to - dla dużych miast – około 3-4 rok życia (często o ok. 2 lata za późno), a w mniejszych  miejscowościach - nawet 5-6 lat.

W Europie od dawna prowadzi się badania przesiewowe w kierunku autyzmu podczas standardowej wizyty u lekarza pediatry np. przy okazji bilansu zdrowia w 18. miesiącu życia dziecka. W Polsce ciągle niedostateczną wagę przykłada się jeszcze do badań przesiewowych. Brak jest takich badań w kraju i regionie - mimo  uznania ich  podstawowego znaczenia dla przyszłości  zagrożonych autyzmem dzieci. Zdaniem prezes Fundacji Primo Diagnosis Anny Kościańskiej – częstochowski program kierowany do dwulatków – jest prawdopodobnie pierwszą inicjatywą tego typu w kraju.

Trzeba pamiętać, że w autyzmie - im wcześniejsza diagnoza, tym większe szanse i  lepsze rokowania rozwojowe i życiowe ma dziecko. Wczesnym rozpoznaniem  możemy pomóc- nawet jeśli nie potrafimy rozwoju dziecka skierować na „typowe tory”, to na pewno możemy zmniejszyć trudności których doświadcza ono w poznawaniu, uczeniu się, komunikacji, społecznych relacjach itp.

Fundacja Primo Diagnosis od niedawna dysponuje najwyżej cenionym obecnie na świecie narzędziem diagnostycznym ADOS 2, tzw. „złotym standardem diagnozy”. Certyfikowani diagności kliniczni będą z jego pomocą prowadzić nieodpłatnie w Fundacji diagnozę dzieci zakwalifikowanych do grupy ryzyka.

Niezbędne jest oczywiście zainteresowanie ze strony rodziców. Dlatego Fundacja prosi o pomoc w rozpowszechnianiu programu badań  poradnie, przychodnie zdrowia, przedszkola, żłobki, kluby dziecięce oraz środki społecznego przekazu.

Fundacja zachęca rodziców do wypełnienia specjalnego kwestionariusza (M-CHAT-R). Zajmuje to tylko 10 minut, ale – jak podkreślają przedstawicielki Fundacji Primo Diagnosis -  to 10 minut mogące wiele znaczyć dla rodziców i dziecka. Wczesne rozpoznanie ewentualnych zaburzeń rozwojowych u dziecka przekłada się na późniejszą jakość życia całej rodziny.

Program  „Badań przesiewowych pod kątem zaburzeń ze spektrum autyzmu u 2-letnich dzieci z terenu miasta Częstochowy”,  jest realizowany w ramach 2. edycji konkursu „Wspieranie inicjatyw na rzecz osób z niepełnosprawnością”. Program jest finansowany z wypracowanych środków własnych Fundacji Primo Diagnosis, przy wsparciu z budżetu miasta (12,9 tys. zł na doposażenie lokalu, opłaty czynszowe, zakup materiałów diagnostycznych). Fundacja w ramach programu przygotowała przy ul. Śląskiej 23 (lokal 29) w Częstochowie specjalny punkt przyjęć dla rodziców z dziećmi, które trzeba zdiagnozować.

Badania mają z jednej strony określić epidemiologię tego zjawiska na terenie miasta (dotychczas nie prowadzono takiego rozpoznania), a z drugiej - zdiagnozować grupę dzieci podwyższonego ryzyka.

Program składa się z dwóch zasadniczych etapów. Pierwszy, to wspomniany wywiad kwestionariuszowy, a więc wypełnienie ankiety/narzędzia M-CHAT-R służącego do oceny ryzyka zaburzeń ze spektrum autyzmu. Należy to zrobić za pośrednictwem strony internetowej realizatora programu: primodiagnosis.pl i przesłać ankietę na adres: primodiagnosis@adres.pl

Można również po pobraniu ankiety ze strony, wydrukować ją, wypełnić i złożyć w siedzibie Fundacji Primo Diagnosis przy ul. Śląskiej 23, lok. 29 w Częstochowie. Analiza wypełnionego przez rodzica narzędzia pozwoli zakwalifikować dziecko (bądź nie) do kolejnego etapu. W sytuacji stwierdzenia ryzyka autyzmu rodzic zostanie poinformowany o dalszym postępowaniu. II etap programu to konsultacje specjalistyczne (wstępna, podsumowująca) oraz specjalistyczne badania diagnostyczne. Informacje o programie dostępne są także na ulotkach i plakacie, kolportowanych przez Fundację.

W spotkaniu promującym program badań w siedzibie Fundacji (17 sierpnia) uczestniczyli, obok prezydenta miasta, m.in. prezes zarządu Fundacji Anna Kościańska, wiceprezes dr Anna Banasiak i naczelnik Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Miasta Adrian Staroniek.

Źródło: UM Częstochowy